امروزه رقابتی تنگاتنگ و نفس‌گیر میان کشورهای مختلف جهان برای جذب گردشگران وجود دارد و شاهد هستیم که مقاصد سنتی نظیر اروپا و آمریکا جای خود را به کشورهایی نظیر تایلند، ترکیه، ماکائو و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس داده‌اند، این موضوع نشان دهنده ظرفیت‌های بالای صنعت گردشگری برای کسب درآمد و توسعه اقتصادی در جهان است، چرا که هرکشوری برای ایجاد جاذبه‌های گردشگری علاوه بر استفاده از ظرفیت‌های داخلی ناگزیر است در ابتدا متحمل هزینه‌های اولیه‌ای باشد که در نهایت این هزینه‌های چندین برابر و در مدتی نه چندان طولانی جبران خواهد شد.
صنعت گردشگری از جمله صنایعی است که همواره در حال رشد بوده و به صورت توقف ناپذیری همواره در حال پیشرفت است و در کنار آن کشورهای کوچک و بزرگ تلاش کرده‌اند با رشد دادن ظرفیت‌های خود در حوزه این صعنت بتوانند سهمی در جذب گردشگران و در نتیجه کسب درآمد خالص از این صنعت داشته باشند، این موضوع نیازمند توجه ویژه به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های داخلی در کنار ایجاد زیرساخت‌های لازم به منظور جذب گردشگران است.
طبق چشم انداز بلند مدت و ارزیابی روند توسعه آینده صنعت توریسم بر اساس برنامه توسعه این صنعت در سال ۲۰۳۰ در آخرین به روز رسانی سازمان جهانی گردشگری، تعداد گردشگران و مسافران سراسر جهان بر اساس انتظارها به میزان 3/3% به طور میانگین ازسال۲۰۱۰ تا ۲۰۳۰ افزایش پیدا می کند.
این موضوع نشان دهنده سفربیش از ۴۳ میلیون گردشگر جهانی در هر سال و رسیدن به عدد ۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون گردشگر تا سال ۲۰۳۰ است.
به عنوان یک معامله و سرویس جهانی، گردشگری ورودی تبدیل به یکی از بزرگترین شاخه های مبادلات جهانی شده است، درآمد کلی حاصل شده از این صنعت بزرگ، ورودی با احتساب حمل و نقل مسافرین بیش از ۱ تریلیارد و ۲۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱ و یا به عبارتی ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون در هر روز به طور میانگین بوده است. حساب صادرات توریسم به اندازه ۳۰% از مبادلات جهانی سرویس های ارتباطی و ۶ % از کل میزان مبادلات جهانی است.
گردشگری به طور جهانی به عنوان یک شاخه صادرات رتبه چهارم بعد از سوخت، مواد شیمیایی و غذا را دارا می باشد و برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه به عنوان یکی از اصلی ترین منابع ذخیره ارزی و شماره ی نخست شاخه صادرات، عامل تولید فرصت های شغلی و زمینه ایجاد توسعه و فرصت های جدید محسوب می شود.
با چنین توصیفی از رشد صنعت گردشگری در عرصه جهانی اهمیت توجه ویژه مدیران و مسوولان کشور به این صنعت به خوبی مشخص می‌شود، ایران با برخورداری از جاذبه‌های گردشگری مختلف، از طبیعت بکر و زیبا گرفته تا آثار تاریخی کم نظیر و بافت‌های تاریخی آمیخته با هنر می‌تواند تبدیل به یکی از مهمترین مقاصد گردشگران جهان شود، کما اینکه فرهنگ غنی مردم ایران و رفتار مناسب و گردشگر پسند ایرانیان در کنار امنیت پایدار کشور می‌تواند یک جاذبه مهم برای حضور گردشگران در کشور باشد.
علیرغم اینکه گردشگری با ظرفیت‌های بسیاری که دارد می‌تواند کشور ما را از اقتصاد متکی بر نفت و تک محصولی نجات دهد اما هنوز اقدام و عمل جدی برای بالا بردن کمیت و کیفیت این صنعت در کشور صورت نگرفته است، امکانات موجود در ایران نشان می دهد که ایران ظرفیت پذیرایی حدود 5 میلیون گردشگر خارجی را در سال دارا است و این صنعت بعد از صنعت نفت، مهمترین گزینه برای درآمد ارزی در کشور خواهد بود.
قطعا بخش مهمی از ایجاد جاذبه‌های گردشگری در کشور بر عهده شهرداری‌ها است، کما اینکه شهرداری‌ها درآمدی جز عوارض ساخت و ساز و مسایلی از این قبیل ندارند و این موضوع می‌تواند نقش مهمی در بالا بردن درآمدهای شهرداری و نیاز کمتر به عوارض ایفا کند، اگرچه دستگاه‌های دولتی نیز با تامین اعتبارات زیرساختی و هم افزایی در برداشتن موانع موجود بر سر راه جذب گردشگران موظف هستند یاری رسان شهرداری‌ها و دیگر نهادهای مرتبط با حوزه گردشگری باشند.
شهرداری‌ها در کلانشهرهای کهن نظیر اصفهان، شیراز، تبریز و... باید به صورت جدی و با تکیه بر فرهنگ ایرانی و اسلامی فضای محیطی و جاذبه‌های لازم برای جذب گردشگران را آماده سازی کنند، این موضوع باید با دقت در زمینه انطباق با مبانی فرهنگی کشور صورت بگیرد نه اینکه گردشگران به محض ورود به یکی از این شهرها با کپی‌برداری‌های ناقص و معیوب از معماری و فضاسازی شهری کشورهای غربی مواجه شوند، چرا که برگ برنده کشور ما تمایزات و برتری‌های فرهنگی و هنری نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکا است.
یکی از مسایل مهم در حوزه گردشگری برخورداری از امنیت و ثبات در کشوری است که مقصد گردشگران خواهد بود، موضوع ناامنی و جنگ موجب کاهش استقبال گردشگران از منطقه غرب آسیا شده است، این درحالی است که کشور ما به عنوان جزیره ثبات و امنیت منطقه به خوبی در جهان شناخته شده است و همه می‌دانند تروریست‌ها راهی برای نفوذ در ایران ندارند. اما معرفی نشدن جاذبه‌های گردشگری و نبود زیرساخت‌های لازم برای جذب توریست‌ها موجب شده است تا همچنان رتبه ایران در جذب گردشگر از کشورهای ناامنی نظیر ترکیه بسیار پایین‌تر باشد.
مساله دیگر برخورداری از قدمت تاریخی، وسعت جغرافیایی و تنوع آب و هوایی است، که کشور ما هم از نظر وسعت و هم از نظر قدمت و هم از نظر تنوع آب و هوایی شرایط کم نظیری درون خود دارد؛ ولی متاسفانه به دلیل نگاه‌های غلط به صنعت گردشگری نتوانسته‌ایم به درستی از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم. این درحالی است که شیخ نشین‌های عربی حوزه خلیج فارس فاصله محسوسی از منطقه غرب آسیا در جذب گردشگر داشته و به رقابت با بزرگان این عرصه یعنی فرانسه و انگلیس پرداخته‌اند، رقابتی که اغلب به نفع کشورهای کوچک حوزه خلیج فارس تمام شده است.
