بر اساس ماده 6 قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي مصوب سال 1389، مأموران راهنمايي و رانندگي به جز در موارد مصرح قانوني و موارد تصادفات منجر به جرح و قتل مجاز به توقيف وسيله نقليه موتوري نمي‌باشند. موارد توقيف خودرو بر اساس دستورالعمل صادره از پليس راهنمايي و رانندگي ناجا و قوانين مربوطه به شرح زير است:
1- تصادفات منجر به جرح يا فوت
2- دستور مقام قضايي
3- نداشتن بيمه نامه شخص ثالث:
بر اساس ماده 1 آيين نامه اجرايي ماده 19 قانون اصلاح قانون بيمه اجباري مسئوليت مدني دارندگان وسايل نقليه موتوري زميني در مقابل شخص ثالث مصوب 1388، حركت وسايل نقليه موتوري زميني بدون داشتن بيمه نامه شخص ثالث معتبر، ممنوع است. دارندگان اينگونه وسايل نقليه مكلفند مدرك بيمه‌نامه ياد شده را هنگام رانندگي همراه داشته باشند و در صورت درخواست مأموران راهنمايي و رانندگي يا پليس راه ارائه كنند.
اگر وسيله نقليه مزبور فاقد بيمه نامه شخص ثالث معتبر باشد، مأموران ياد شده يا پليس راه موظفند ضمن صدور برگ جريمه و الزام راننده متخلف به پرداخت جريمه تعيين شده، وسيله نقليه را در نزديك‌ترين پاركينگ عمومي يا محل مطمئن ديگري توقيف كنند.
بر اساس ماده 4 همين آيين نامه، رفع توقيف وسيله نقليه موتوري زميني كه به علت فقدان بيمه نامه شخص ثالث توقيف شده است، مستلزم ارائه بيمه نامه معتبر از سوي دارنده وسيله نقليه به مرجع توقيف كننده است.
4- عدم پرداخت جريمه ده ميليون ريالي خودرو در پايان مهلت يك ماهه پس از ابلاغ به مالك:
بر اساس تبصره ماده 8 قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي مصوب سال 1389، در صورتي كه مبلغ جريمه خودرويي به ده ميليون (10،000،000) ريال برسد، راهنمايي و رانندگان موظف است مراتب را به مالك خودرو اعلام و چنانچه ظرف مهلت يك ماهه از تاريخ ابلاغ، مالك خودرو نسبت به پرداخت جريمه يا اعتراض به واحد مندرج در ماده (5) اين قانون اقدام نكند، راهنمايي و رانندگي مكلف به توقيف خودرو تا پرداخت جريمه مي‌باشد. در صورت اعتراض، واحد مزبور موظف است در خصوص اين موارد ظرف يك هفته تعيين تكليف كند.
5- ارتكاب همزمان دو تخلف شامل:
1- هرگونه حركات نمايشي مانند دور زدن در جا، 2- تجاوز از سرعت مجاز (بيش غاز 50 كيلومتر بر ساعت) 3- سبقت غير مجاز در راه‌هاي دو طرفه 4- عبور از چراغ قرمز راهنمايي و رانندگي،5- حركت به طور مارپيچ،6- تجاوز به چپ از محور راه.
6- مستي يا استفاده از مواد مخدر و روان گردان:
بر اساس بند ب ماده 10 قانون رسيدگي بر تخلفات رانندگي مصوب سال 1389، در مواردي قراين و شواهد حاكي از حالت مستي يا استفاده راننده از مواد مخدر و روان گردان باشد، مأموران با استفاده از تجهيزات لازم نسبت به تشخيص اين حالت اقدام مي‌نمايند و در صورت اثبات حالت مستي و بي‌ارادگي حاصل از مصرف مسكرات و مواد مخدر و روان گردان از رانندگي فرد مورد نظر جلوگيري و ضمن صدور قبض جريمه به مبلغ دو ميليون (2،000،000) ريال و ضبط گواهينامه به مدت شش ماه توسط نيروي انتظامي جهت اقدام قانوني به مرجع صالح قضايي معرفي مي‌شود.
7- استفاده از پلاك غيرمجاز:
بر اساس ماده 2 آيين نامه راهنمايي و رانندگي مصوب 1384، هر وسيله نقليه موتوري و غير موتوري و يدك متصل كه در راه‌ها حركت مي‌كند و همچنين وسايل نقليه موتوري ويژه كشاورزي، صنعتي و عمراني بايد داراي شماره باشند. رانندگي با وسايل نقليه‌اي كه شماره يا پلاك نداشته يا داراي شماره يا پلاك غير مجاز باشند، ممنوع است، مگر اينكه پيش‌تر مجوز حركت از راهنمايي و رانندگي دريافت كرده و همراه داشته باشند. مأموران راهنمايي و رانندگي و پليس راه از تردد خودروهاي متخلف از اين ماده، تا انجام شماره‌گذاري جلوگيري به عمل خواهند آورد. در اين شرايط، ترخيص خودرو منوط به تعويض پلاك است و راننده بايد مدارك معتبر و تعهد نامه‌اي مبني بر تعويض پلاك ظرف مدت حداكثر پنج روز ارائه بدهد.
8- رانندگي با وسيله نقليه فاقد مدارك:
بر اساس ماده 9 قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي مصوب سال 1389، رانندگان موظفند هنگام رانندگي گواهينامه، كارت خودرو و بيمه‌نامه معتبر شخص ثالث و براي خودروهايي كه بيش از پنج سال از توليد آنان مي‌گذرد برگه معاينه فني را به همراه داشته باشند و در صورت مطالبه مأموران راهنمايي و رانندگي آنان را ارائه نمايند. مأموران در صورتي مدارك رانندگان را مطالبه مي‌كنند كه شاهد تخلف از سوي راننده بوده يا تحت تعقيب قضايي يا انتظامي باشند. در صورتي كه هيچ يك از مدارك فوق به همراه راننده نباشد مأموران راهنمايي و رانندگي مي‌توانند تا زمان ارائه مدرك، خودرو را متوقف كنند و در صورتي كه يكي از مدارك فوق يا شناسنامه يا كارت شناسايي معتبر به همراه راننده نباشد مأموران مذكور موظفند با اخذ مدرك مذكور و ارائه رسيد بدون توقف وسيله نقليه،راننده را ملزم به ارائه ساير مدارك و استرداد مدرك اخذ شده كنند.
9- رانندگي بدون داشتن گواهينامه:
بر اساس بند ج ماده 10 قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي مصوب 1389، در صورتيكه راننده، بدون داشتن گواهينامه مبادرت به رانندگي نمايد وسيله نقليه متوقف و راننده به مرجع قضايي معرفي مي‌گردد.
سرهنگ رضا رضايي ،رئيس پليس راهنمايي و رانندگي فرماندهي انتظامي استان اصفهان
