درگیری ها افزایش یافت و رییس جمهور روسیه (ولادمیر پوتین) بارها هشدار داد که اوکراین نباید به ارتش ناتو بپیوندد و ناتو را در نزدیکی مرز های خود نمی پذیرد. غربی ها نیز به آتش این جنگ درحال رشد هیزم ریختند و شعله های آن را بیشتر کردند. "جو بایدن"، دستور ارسال ۳۰۰۰ سرباز از لهستان به خاک اوکراین را صادر و دستور تخلیه شهروندان و سفارت خود را در خاک اوکراین ابلاغ کرد.
با ورود کامل ستون های زرهی ارتش روسیه به دو استان لوهانسک و دونتسک این مناطق اعلام جمهوری خود خوانده کردند و روسیه این دو جمهوری را به رسمیت شناخت و نیمی از تجهیزات سنگین ارتش خود را به این استان ها ارسال کرد. جشن و پایکوبی در استان های نام برده آغاز شد و ارتش اکراین جواب این جشن را با موشک های کوتاه برد و توپخانه داد. حال دیگر رسما جنگ آغاز شده است.
اهمیت اکراین برای روسیه
دلیل اینکه اوکراین برای روسیه اهمیت دارد این است که این یک منطقه امنیتی است و پیوستن اوکراین به ناتو می تواند یک تهدید را برای روسیه در مرزهایش به وجود آورد زیرا با پیوستن اوکراین به ناتو میزبان موشک ها و نیروهای ناتو خواهد شد.
قلمرو اوکراین از سال ۱۸۱۲ به عنوان یک منطقه امنیتی برای روسیه بوده است. اوکراین که در امتداد مرز غربی روسیه قرار دارد. در طول جنگ جهانی دوم سرزمین اوکراین در تحولات این جنگ و شکسته آلمان موثر بوده است. زیرا آلمانی ها مجبور بودند بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر را از اوکراین عبور کنند تا به مسکو برسند. اگر اوکراین در دست ناتو باشد این فاصله به ۴۰۰ کیلومتر کاهش پیدا میکند. اوکراین بخشی از چیزی بوده که روسیه را از دست ناپلئون نجات داده است.
روسیه به شدت مخالف این مساله است که اوکراین بخشی از ناتو باشد و این درخواست های امنیتی را برای ایالات متحده آمریکا فرستاده است. فهرست خواسته های روسیه توقف هرگونه رزمایش نظامی ناتو در نزدیکی مرزهای روسیه و همچنین خروج ناتو از اروپای شرقی را شامل می شود. همچنین روسیه به دنبال تضمین های حقوقی است که سیستم های تسلیحاتی در مجاورت خاک روسیه مستقر نشوند. یک سوم جمعیت اوکراین که عمدتا در مناطق شرقی این کشور در مرز با روسیه حضور دارند به زبان روسی تکلم می کنند. همچنین بخش دیگری از کلونی های ساکن در بخش غربی و شمالی این کشور نیز به طور گسترده به زبان روسی صحبت می کنند.
مورد بعدی این است که ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را به عنوان بزرگترین فاتحه ژئوپلیتیک قرن توصیف کرده است. روسیه از جدا شدن جمهوری های سابق از مسکو خوشحال نیست. این کشورها دارای میلیونها نفر از مردم روس زبان هستند که در اوکراین، لیتوانی و قزاقستان تحت کنترل دولت های غیر روسی قرار دارند. همچنین پوتین به دنبال احیای عظمت سابق اتحاد جماهیر شوروی است برای همین طبیعی است که در راستای تلاش های روسیه برای احیای عظمت سابق این کشور توجه ویژه ای به همسایگان خود داشته باشد و سعی کند که در این کشورها نفوذ بکند.
حرکت اوکراین به سمت بلوک غرب باعث شده که نظام روسیه احساس کند که به هویت ملی و تاریخی این کشور خیانت شده است. اوکراین به طور فزاینده ای به یک کشور هوادار غرب تبدیل شده که این مساله خشم روسیه را برانگیخته است.
جزیره کریمه
روسیه شبه جزیره کریمه را در سال ۲۰۱۴ به عنوان یک منطقه استراتژیک در دریای سیاه به خاک خود ضمیمه کرد و از اواخر سال ۲۰۱۳ از جداییطلبان روسی در اوکراین حمایت کرده است. در شرق اوکراین نیز این روسیه است که دیگر جنگ های چریکی طراحی شده علیه کیف و تامین سلاح و مشاوره نظامی عناصر هوادار روسیه را تقویت کرده است.
روسیه پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی کشورهای بالتیک را از دست داده است. همچنین نفوذ روسیه در سراسر شرق اروپا نسبت به زمانی که مسکو قدرت پیشرو در این منطقه بوده به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. برای همین روسیه احساس میکند که نباید اوکراین را به غرب واگذار کند.
سرنوشت اقتصاد و انرژی در جنگ روسیه و اوکراین
نفت چه میشود؟
اگر خاطرتان باشد زمانی که روسیه در سال ۲۰۱۴ به کریمه حمله کرد، قیمت نفت سر به فلک کشید. چند ماه بعد عرضه در بازار جهانی با افزایش تولید نفت در عربستان افزایش یافت و نفت دوباره ریزش کرد.
اد مویا، تحلیلگر ارشد بازار نفت میگوید: «بازار نفت منتظر یک کاتالیزور بزرگ منطقی برای حرکت به سمت ۱۰۰ دلار است. اگر شرایط اوکراین بدتر شود، این بهانه پیدا شده است.» نفت این روزها به قیمت بیسابقه ۹۵ دلار رسیده و حتی پیشبینی میشود تا ۱۲۰ دلار هم رشد کند.
گاز چه میشود؟
اهرم فشار روسیه به اروپا انرژی است. اروپا هم برای همین موضوع به دنبال راهی برای تأمین انرژیهای جدید میگردد. از توسعه نیروگاهها هستهای با تکنولوژی جدید تا منبعی برای انرژیهای تجدیدپذیر.
اگرچه با وقوع جنگ گاز هم مانند نفت سر به فلک میکشد اما به نظر میرسد اعراب دوباره جای کمبود عرضه را پر میکنند. آمریکا اخیراً مذاکرات زیادی با قطر داشته و احتمالاً این کشور کوچک اما غنی راهی برای رساندن انرژی به اروپا باشد.
حتی برخی عقیده دارند اگر مذاکرات برجام به نتیجه برسد، عرضه نفت ایران میتواند بازار را به تعادل برساند.
بیتکوین چه میشود؟
جنگ همیشه با فروش سنگین داراییهای پرریسک از جمله سهام و کریپتوکارنسی همراه بوده است. افزایش تنش در مرز اوکراین باعث شد تا بیتکوین از ۴۵ هزار دلار تا ۴۲ هزار دلار ریزش کند. کارشناسان عقیده دارند اگر محدوده ۴۲ هزار دلار از دست برود حمایت بعدی ۴۰ هزار دلار است. اگر محدوده حمایت ۴۰ هزار دلار هم از دست برود احتمالاً بیتکوین سقوط سنگینی را تجربه میکند.
برخی عقیده دارند واکنش هیجانی بازار رمزارزها به جنگ افزایش عرضه است اما بعد از مدتی افزایش تورم میتواند به نفع این بازار باشد. بیتکوین به عنوان سپر خوبی در مقابل تورم عمل میکند و همین موضوع هم استدلال طرفداران صعود بیتکوین است. شیوع بیماری کویید ۱۹ و افزایش تورم در سراسر جهان دلیلی برای رشد بازار رمزارزها بود. حالا هم بسیاری ادعا میکنند برنده این جنگ بیتکوین است.
طلا چه میشود؟
جنگ باعث میشود تا داراییهای باثبات مانند طلا جان بگیرند. انس جهانی در هفته پیش افزایشی ۲۴ دلاری را تجربه کرد. طلا در ابتدای این هفته به دلیل اخبار افزایش تنش در مرز اوکراین، با افزایشی حدود ۳۰ دلاری به ۱۸۵۹ دلار رسید. کارشناسان عقیده دارند در صورت وقوع جنگ قیمت طلا دوباره اوج میگیرد و حتی ممکن است سقفهای جدیدی به ثبت برساند.
کند شدن رشد اقتصادی روسیه و اوکراین با جنگ
درگیری روسیه و اوکراین با بدتر شدن تورم و افزایش عدم اطمینان، رشد اقتصادی را کاهش می دهد؛ تجزیه و تحلیل ها نشان داد که جهش نفت به ۱۱۰ دلار تولید ناخالص داخلی را تنها در ایالات متحده آمریکا یک درصد کاهش می دهد.
این به اندازه تاثیر بر تورم چشمگیر نیست، اما با توجه به اینکه اقتصاد ایالات متحده به طور کامل تمام مشاغل از دست رفته در طول کرونا را بازیابی نکرده است، همچنان موضوع قابل توجه است.