احمد مسعود در روزهای پایانی آزادی افغانستان خود را به سرزمین پدری رساند و همراه تجهیزاتی از قبیل هلیکوپتر های میل روسی و سلاح های سبک انفرادی و مخابراتی با تعدادی نیرو که تعداد آنها مشخص، نیست فرودگاه کابل را به مقصد پنجشیر ترک کرد. احمد مسعود بعد از استقرار در این ولایت تمامی مردم افغانستان را به مقاومت تا پیروزی دعوت کرد و طرح ریزی حمله بر ضد مواضع طالبان را آغاز نمود.
احمد مسعود در مقاله خود که در مجله فرانسوی «لا رگل دو ژو» منتشر شد، اعلام کرد که می‌خواهد همچون پدرش، مبارزه برای آزادی را سازمان دهد. این مجله را برنارد هانری لوی، فیلسوف فرانسوی که به دفاع از مداخلات نظامی بشردوستانه در خاورمیانه معروف است، منتشر می‌کند. مسعود که رهبر جریانی به نام «جبهه مقاومت» است، در این مقاله می‌گوید تمام آزادی‌خواهان کشور «از هر قوم و قبیله‌ای»، می‌توانند به او در پنجشیر، «آخرین منطقه آزاد میهن»، بپیوندند. او شرایط کشورش را با اروپای تحت اشغال نازی‌ها در دهه ۱۹۴۰ مقایسه کرده است.
از سوی دیگر، عبدالله عبدالله، رییس شورای مصالحه ملی افغانستان، و حامد کرزی، رییس‌جمهوری اسبق آن کشور، در پیامی ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، گفتند با سران طالبان در تماس مداوم هستند تا امنیت مردم در کابل تامین شود. این دو پیش از این همراه با گلوب‌الدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان، کمیته‌ای سه نفره برای ایجاد دولت انتقالی تشکیل داده بودند، اما طالبان گفت حاضر به مذاکره نیست و خواهان تصرف تمام قدرت است.
ولایت پنجشیر بدلیل کوهستان ها و رود خانه های بسیار و موقعيت استراتژیک محلی بکر برای عملیات های چریکی مناسب است. این ولایت در زمان جنگ شوروی با مجاهدان افغان از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷ دژ مستحکمی در برابر حملات کلاسیک و بی امان ارتش سرخ بود. حملاتی که با تاکتیک های چریکی احمد شاه مسعود شکست خورده و دلیلی بر پیروزی های دیگر مجاهدان و نفوذ به دیگر ولایات شد.
نگاهی به جغرافیا و موقعيت استراتژیک پنجشیر
ولایت پنجشیر در شمال افغانستان واقع است. و مطابق احصائیه سال ۱۳۹۹، ۱۷۲٬۸۹۵ نفر جمعیت و ۳۶۱۰ کیلومتر مربع پهناوری دارد. مرکز این ولایت، شهر بازارک است. ساکنان پنجشیر فارسی‌زبان و اکثرا از قوم تاجیک هستند. مناطق این ولایت تا سال ۱۳۸۳ خورشیدی بخشی از ولایت پروان بودند و ولسوالی‌های پنجشیر، حصه اول پنجشیر و حصه دوم پنجشیر را در پروان تشکیل می‌دادند. ولسوالی‌های اضافی عبارتند از: انابه، بازارک، پریان، خِنج، دَره، آبشار، روخه، شُتُل.
در مورد نام پنجشیر دو نظر وجود دارد. اهالی پنجشیر معتقدند که در گذشته قبل از ظهور غزنویان پنجشیر به کِچکِن یا کِچکِنه معروف بوده‌است ولی در تمام آثار معتبر تاریخی و آثار منظوم و منثور قدما «پنجهیر» ضبط شده‌است. اما در بعضی منابع دیگر هم نام پنجشیر مخفف پنج هیربِذ آمده است و هِربِذ یا هربد به‌معنای نگهبان آتشکده زرتشتی می باشد.
جغرافیا
پنجشیر به فاصله ۱۲۰ کیلومتری به طرف شمالشرق کابل در بین دو شاخه جنوبی هندوکش، از شمالشرق به جنوب غرب موازی به امتداد هندوکش واقع است و دره‌های فرعی آن از شمال به جنوب و از جنوب به شمال امتداد داشته و به دره عمومی پنجشیر وصل می‌شود.
ارتفاع آن ۲۲۱۷ متر از سطح دریا بوده و در نقاط مرتفع به ۶ هزار متر از سطح دریا میرسد. طول آن از دالان سنگ تا پای کوتل انجمن زیاده از ۱۲۵ کیلومتر است.
پنجشیر از طرف شمال متصل است به خوست فرنگ و ولایت تخار و ولسوالی اندراب در ولایت بغلان و از طرف جنوب به نجراب سنجن و در نامه و ریزه کوهستان و از جانب مشرق و شمال شرق به نورستان و بدخشان و از طرف غرب به شتل احاطه‌است.
رود پنجشیر از کوهستان هندوکش و نزدیکی گذرگاه انجمن سرچشمه می‌گیرد و به سوی جنوب شرقی جریان می‌یابد. پنجشیر از میان گدارهای باریک با دیواره‌های بلند می‌گذرد و در مسیر خود چندین شاخه دیگر مانند غوربند و پریان دریا را دریافت می‌کند و سپس در حدود ۴۸ کیلومتری شرق کابل به رود کابل می‌پیوندد، پنجشیر از رودهایی دایمی افغانستان است و طول آن به ۳۲۰ کیلومتر میرسد. پنجشیر دارای موقعیت ژواستراتیژیک است.
به‌طوری‌که با هفت ولایت کشور (در شمال با تخار، در شمال غرب با بغلان، در غرب با پروان، در جنوب با کاپیسا، در جنوب شرق با لغمان، در شرق با نورستان و در شمال شرق با بدخشان) متصل بوده و با سه کشور خارجی مرز نزدیک دارد.
این ولایت بیشتر از ۱۲۶ دره بزرگ و ده‌ها دره کوچک دارد که اکثرا یکی در مقابل دیگری قرار گرفته‌اند و هر دره به چندین دره فرعی تقسیم می‌شوند که به اهمیت استراتژیکی آن بیشتر از پیش می‌افزاید. پنجشیر دارای کوه‌های بلند و برخی یخچال‌های طبیعی است که به‌طور عموم در فصل زمستان برف را به خود ذخیره می‌نماید و در هنگام گرمی این ذخایر برفی آب شده و چشمه‌ها و دریاچه‌های فراوانی از آن جاری می‌گردد که همه به رود خروشان پنجشیر مشهور به دریای پنجشیر متصل شده و به طرف پایین دره سرازیر می‌گردد. موجودیت چشمه‌های فراوان، علفزارهای سرسبز، آبشارهای زیبا و دوامدار در ارتفاعات این ولایت امکان زیست را در آن بیشتر ساخته و بستر طبیعی را برای جنگ‌های چریکی مساعد می‌سازد.
تجهیزات نظامی پنجشیر
تجهیزات نیروهای مقاومت ولایت پنجشیر به رهبری احمد مسعود ترکیبی از تسلیحات روسی، چینی و هندی است. تجهیزاتی که از دوران جنگ شوروی و مجاهدان و دوران آزادی افغانستان به جا مانده است. نیمی از این تجهیزات به همراه بازماندگان نظامیان دولتی این کشور به این ولایت وارد شده اند.
تجهیزات نظامی پنجشیر می تواند در مقاومت و ضد حمله به دیگر ولایات تحت امر طالبان تاثیر گذار باشد. حال نگاهی کوتاه خواهیم داشت به تجهیزات نیرو های مقاومت افغان در برابر طالبانی که از تسلیحات پاکستانی و آمریکایی بهره می برند.
تجهیزات نیرو های مقاومت پنجشیر به دو بخش سبک و سنگین تقسیم می شوند. تسلیحات سنگین که شامل زره پوش، تانک و توپخانه است و عمدتا سلاح های روسی چون: خودرو های شناسایی بی ام پی ۱ و ۲، خودرو های رزمی ب تی آر ۹۰، تانک های تی ۵۵ و تی ۶۲، راکت انداز های ب ام ۲۱ گراد، توپ های ضد هوایی زو ۲۳، زی پی او، خمپاره های متوسط ۸۲ میلیمتری و تعدادی خودرو رزمی هاموی ساخت آمریکا است.
تسلیحات سبک و انفرادی نیروهای مقاومت در پنجشیر نیز سلاح های ساخت روسیه، چین، هند و تعداد محدودی آمریکایی است که شامل: راکت انداز های دوش پرتاپ آر پی جی و اس پی جی، نارنجک انداز انفرادی جی پ ۲۵، خمپاره انداز های سبک ۶۰ میلیمتری آمریکایی، نارنجک انداز های سبک ام ۲۰۳ آمریکایی، دراگانوف، کلاشینکف و کلت های ماکاروف و ته ته روسی، سلاح های تهاجمی نوینکو سی کیو چینی و وی زیت چکسلواکی، تعدادی محدود سلاح انفرادی اشکورپیون ساخت جمهوری چک، تعدادی تیربار های ام جی ۳ آلمانی، سلاح تهاجمی ام ۱۶ و تیربار سبک ام ۶۰ آمریکایی، تعدادی تیربار سبک اف ان مینیمی بلژیکی که از پاکستان وارد شده است، سلاح های سبک ان اف فال وارداتی از هندوستان و سلاح های باز طراحی شده ای که از پاکستان طی دوران آزادی افغانستان به این ولایت وارد شده است. نیروهای مقاومت ولایت پنجشیر همچنین از چند نوع رادار برد کوتاه قدیمی ساخت چین و شوری بهره می برد.
نگاهی به قدرت رزم هوایی نیروهای مقاومت در پنجشیر
نیروهای نظامی مقاومت ولایت پنجشیر در رزم هوایی نیز حرف هایی برای گفتن در آینده برای مقابله با طالبان دارد. بالگرد های روسی عمده این تجهیزات است که شامل: بالگرد های میل ۱۷، میل ۳۵ و تعداد محدودی میل ۲۴ می باشد.
