بیمه سازوکاری است که طی آن یک بیمهگر، بنا به ملاحظاتی تعهد میکند که زیان احتمالی یک بیمهگذار را در صورت وقوع یک حادثه در یک دوره زمانی خاص، جبران نماید و یا خدمات مشخصی را به وی ارایه دهد. بنابراین، بیمه یکی از روشهای مقابله با ریسک است.
فعالیت بیمهای در ایران از سال ۱۲۸۹ شروع شد. در این سال دو موسسه روسی با نامهای نادژدا و قفقازمرکوری شروع به کار نمودند. پس از شروع به کار این دو موسسه، تا سال ۱۳۱۴ خورشیدی، در حدود ۱۳ شرکت خارجی در بازار بیمه کشور فعالیت خود را شروع نمودند که از آن جمله میتوان به شرکتهای آلیانس انگلیس، یورکشایر انگلیس و اینگستراخ روسیه اشاره نمود.
لوگوی شرکت بیمه ایران، اولین شرکت ایرانی بیمه
ایده تشکیل یک شرکت بیمه ایرانی در سال ۱۳۱۰ توسط فردی ایرانی به نام دکتر الکساندر آقایان (که سابقه فعالیت در شرکت بیمه روسی نادژدا را داشت) به علی اکبر داور، وزیر مالیه وقت مطرح شد و در ۱۵ آبان سال ۱۳۱۴، شرکت سهامی بیمه ایران با سرمایه دو میلیون تومان به عنوان اولین شرکت ایرانی بیمه تاسیس شد. داور در این روز، پس از سخنرانی کوتاهی که در افتتاحیه این شرکت داشت، منزل مسکونی خود را تحت پوشش بیمه آتشسوزی درآورد و اولین بیمهنامه صادره ایرانی، در همین روز به نام وی ثبت شد.
پس از جنگ جهانی دوم، بسیاری از شرکتهای بیمه خارجی، شعب و نمایندگیهای خود را در ایران تعطیل کردند؛ چراکه بر اساس یک مصوبه قانونی، برای ادامه فعالیت در ایران میبایست ودیعه نقدی خود را تا پانصد هزار دلار افزایش میداند. بنابراین بهاستثنای چند شرکت معدود، مابقی شرکتهای خارجی تصمیم به ترک ایران گرفتند و به این ترتیب، از سال ۱۳۲۹، بهتدریج، زمینه برای تاسیس شرکتهای بیمه خصوصی ایرانی نیز فراهم شد.
بررسی فعالیت های شرکت های بیمه خارجی در ایران:
شرکت های بیمه گر غربی در حال انعقاد توافقاتی با ایران برای ورود مجدد به بازار چند میلیارد دلاری این کشور هستند، هرچند که روند گسترش همکاری ها با ایران با وجود گذشت چند ماه از لغو تحریم ها، همچنان با موانعی مواجه است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز، شرکت های بیمه گر غربی به کندی در حال انعقاد توافقاتی با ایران برای ورود مجدد به بازار چند میلیارد دلاری این کشور هستند، هرچند که روند گسترش همکاری ها با ایران با وجود گذشت چندماه از لغو تحریم ها، به دلیل محدودیت های بانکی همچنان با موانعی مواجه است.
ایران که سال ها از بازارهای مالی بین المللی دور بوده، همچنان در تلاش است تا از منافع توافق هسته ای سال گذشته با قدرت های جهانی بهره مند شود.
به رغم لغو تحریم های بانکی غرب در ماه ژانویه، به دلیل تحریم های پابرجای دولت آمریکا تهران تنها توانسته با تعدادی بانک کوچک روابط بانکی خود را برقرار نماید.
در مقابل، ایران در حال انجام مذاکراتی فعالانه تر با شرکت های بیمه ای است تا شرکت های بیمه ای خارجی را به بازار خود بکشاند. ارزش بازار بیمه ایران در سال گذشته 9 میلیارد دلار بود و این رقم احتمالا در دهه آینده دو برابر خواهد شد.
شرکت های غربی برای از سرگیری تجارت با ایران به پوشش بیمه ای نیاز دارند. بیمه های اعتباری حمل ونقل و فعالیت های تجاری، که ریسک عدم پرداخت پول کالاها را بیمه می کنند، اولین نوع از خدمات بیمه هایی هستند که به ایران پیشنهاد شده اند.
نایجل کوشنر، وکیل متخصص در امور تحریم ها در لندن در این باره گفت: «حداقل در لندن و انگلیس ما شاهد حرکت بیشتر و سریعتری از جانب بخش بیمه ای نسبت به بخش بانکی خواهیم بود.»
در حالی که ایران تلاش دارد تا صادرات نفت خود را افزایش دهد، فراهم کردن پوشش بیمه ای برای محموله های نفتی می تواند بسیار مهم باشد. شرکت های بیمه ای تراز اول فعال در زمینه بیمه نفتکش ها در ماه های اخیر شروع به پیشنهاد ارایه خدمات به ایران کرده اند.
امیرحسین زمانی نیا، معاون وزیر نفت ایران گفته که شرکت های بیمه ای اروپایی اکنون مشکلی برای بیمه نفتکش های ایرانی ندارند.
کلوب های حمایت و جبران خسارت- شرکت های بیمه ای دریایی متعلق به شرکت های کشتیرانی- شروع به ارایه پوشش بیمه ای به ناوگان دریایی ایران از جمله نفتکش های این کشور کرده اند.
جاناتان اندروز، از مسوولان ارشد موسسه بیمه ای استیمشیپ میوچوال در این باره گفت: «ما تاریخچه ای طولانی از بیمه کشتی های ایرانی نداریم. ما خشنودیم که می توانیم مجددا اعضای سابقمان را بیمه کنیم.»
شرکت های دیگری نظیر استاندارد کلاب انگلیس گفته اند که در حال پوشش بیمه ای کشتی های تجاری به مقصد و مبدا ایران هستند، اما این شرکت نگفته که آیا این پوشش بیمه ای به شرکت های کشتیرانی ایرانی مربوط می شود یا نه.
اندرو باردوت، مدیر یک گروه بین المللی متشکل از شرکت های بیمه گر کشتی ها در این باره گفت: «همچنان مشکلاتی در زمینه کانال های پرداخت از طریق سیستم های بانکی وجود دارد. این مشکلات هم در زمینه پرداخت حق بیمه و هم پرداخت خسارات دیده می شود.» وی افزود، این به دلیل بی میلی بسیاری از بانک ها و موسسات مالی به انجام چنین پرداخت هاست است و اکنون نگرانی اصلی شرکت های بیمه و بیمه اتکایی به شمار می آید.
«راه حل هایی پیدا شده اما این فرآیندی دشوار است و احتمالا تا آینده ای قابل پیش بینی این مشکلات پابرجا خواهد ماند.»
پرویز خسرو شاهی اظهار داشت: به نظر می رسد بهرهوری شرکت های بیمه خارجی نسبت به ما بالاتر باشد. کیفیت خدمتی که ارایه میدهند بالا است و دانش فنی مورد استفاده آنها بهتر است. از طرف دیگر بیمههای ایرانی هم با فرهنگ جامعه آشنا است، بهتر می تواند با بیمه گذار ایرانی ارتباط برقرار کند، بازار را بهتر میشناسد، به لحاظ اطلاعاتی که از وضعیت بیمه شده دارند، در وضعیت بهتری نسبت به بیمه گر خارجی قرار دارند! یعنی از جهت اطلاعات و آشنایی با خلق و خو و فرهنگ بیمه گذار داخلی قوی تر از شرکت بیمه خارجی هستند. ولی اینکه در مجموع این مزیت بیمههای ایرانی بر مزیتهای بیمه گر خارجی می چربد یا نه قابل بررسی است و نمی توان گفت که حضور شرکتهای بیمه خارجی در مجموع به نفع بیمههای ایرانی است یا نه. البته در تحلیل نهایی به نظر میرسد حضور بیمههای خارجی در کشور به نفع صنعت بیمه است؛ زیرا حضور خارجیان رقابت را ارتقاء میدهد و پیامدهای خوبی برای صنعت بیمه کشور از جهت ارتقای دانش فنی و دسترسی به بازارهای جهانی خواهد داشت.
حال می توان گفت ورود شرکت های بیمه خارجی به ایران به سود اقتصاد ایران و بیمه شوندگان ایرانی است چون شرکت های بیمه داخلی مجبورند خدمات و کیفیت خود را به سطح مطلوب یعنی سطح بیمه های خارجی برسانند در غیر این صورت باید به قول معروف در شرکت های خود را تخته کنند و به بیزینسی روی آورند که نیازی به خدمات با کیفیت نداشته باشد.
منابع: تسنیم نیوز اقتصادی – آیین