از آنجا که کمبود آب در ایران یکی از عوامل محدود کننده اصلی توسعه فعالیت‌های اقتصادی در دهه‌های آینده به شمار می‌رود و امنیت و توسعه پایدار با استفاده از روش بازچرخانی آب برای کاهش آسیب‌های کم‌آبی در مناطق کم‌آب کشور می‌تواند در توسعه صنعت و فضای سبز نقش بسیار موثری را ایفا نماید؛ شرکت آبفای استان اصفهان جزء اولین مجموعه‌های بزرگ صنعتی بوده که در سال‌های گذشته همزمان با راه‌اندازی تصفیهخانههای عظیم استانی، توسعه فضای سبز اطراف تصفیه‌خانه‌ها را طی بازچرخانی پساب فاضلاب خانگی با اجرای پروژه‌های زیرساختی و ایجاد شبکه‌های انتقال در اولویت اقدامات خود قرار داده است.
فراوانی آب در هر منطقه‌ای می‌تواند شاخصی برای عمران، آبادانی و توسعه یافتگی در آن باشد، اما طی چند سال گذشته با افزایش جمعیت، نه تنها به منابع آبی استان اصفهان افزوده نشده بلکه به دلیل عدم جاری بودن رودخانه در بستر زاینده‌رود بسیاری از چاه‌های متفرقه از مدار بهره‌برداری خارج شدند و آبدهی چاه‌های فلمن که یکی از منابع اصلی تامین آب در استان به حساب می‌آمدند از ۵/۳ مترمکعب در ثانیه به ۳۰۰ لیتر در ثانیه کاهش یافته اما یکی از راهکارهای غلبه بر این مشکل استفاده از پساب تصفیه‌شده فاضلاب مطابق با استاندارد محیط زیست در تامین آب مورد نیاز برای آبیاری و ارتقای فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها محسوب می‌شود که این موضوع حیاتی از سال‌های گذشته مورد توجه شرکت آبفای استان اصفهان قرار گرفته است.
طرح بازچرخانی فاضلاب تصفیه‌خانه‌ها یکی از طرح‌های مهمی محسوب می‌شود که در دهه‌های گذشته بسیاری آن را غیرضروری می‌دیدند. اما كاربرد فاضلاب‌های تصفيه شده در شرکت آبفای استان اصفهان با احداث تصفیهخانههای بزرگ از ديرباز رواج داشته و با رعايت ضوابط زيست محيطی بخشی از آن برای مصرف در توسعه و آبیاری فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها پس از تصفیه با انجام مراحلی با کنترل و کیفیت استانداردهای لازم مورد بهره‌برداری بوده است که محور اين قوانين بر حفظ سلامتی انسان، حفاظت از محيط زيست و جلوگيری از آلودگی خاک و آب استوار است که در دوره‌های زمانی مشخصی مورد بازنگری قرار می‌گيرد.
در این میان که حفظ محیط زیست از مباحث مهم در پایداری حیات طبیعی و انسانی در شهرنشینی امروزی است و توسعه فضای سبز، بخش جدانشدنی شهرسازی و نیازهای اولیه زندگی شهری و یکی از شاخص‌های مناسب شهرها برای زندگی تعریف می‌شود؛ شرکت آبفای استان اصفهان از دهه‌های گذشته تاکنون توانسته سازوکار مصرف بهینه آب را در اولویت استراتژی خود قرار دهد و با سرمایه‌گذاری در ایجاد شبکه فاضلاب، جمع‌آوری، تصفیه و بازچرخانی پساب تصفیه‌خانه گام‌های مهمی را برای کاشت و استفاده از گونه‌های گیاهی مناسب اقلیم اصفهان با هدف توسعه فضای سبز در مناطق تصفیهخانههای شمال، جنوب، شرق، شاهین‌شهر، فولادشهر، شهرضا، بهارستان و ... با ارتقاء کیفیت پساب تصفیه شده مطابق با استانداردهای زیست محیطی در راستای کاهش مصرف آب در اولویت اقدامات خود قرار دهد.
بر این اساس در کنار اقداماتی نظیر تغییر الگوی کاشت، مدیریت توزیع و مصرف آب، بازچرخانی آب و تصفیه فاضلاب‌های شهری به منظور استفاده متعارف و غیرمتعارف با مناسب‌سازی پارامترهای فیزیکی و شیمیایی؛ توسعه فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها با شیوه‌های آبیاری غرقابی، و پساب کاملا با کیفیت و مطابق با استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست از دغدغه‌ها و سیاست‌های اصلی شرکت آبفای استان اصفهان در تامین منابع آبی پایدار است.
در همین راستا حسین عروجی رییس اداره فضای سبز شرکت آبفای استان اصفهان با اعتقاد بر اینکه تفکر استفاده مجدد از منبع عظیم پساب تصفیه‌خانه‌ها مطابق با استانداردها به عنوان راهکاری پایدار جهت مقابله با کم‌آبی با اهداف توسعه فضای سبز و حفظ محیط زیست از دهه‌های گذشته یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران این شرکت بوده است، گفت: در راستای ایجاد شرایط ایده‌آل و ارتقای فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها، اداره خدمات شرکت آبفا ماموریت ایجاد، کنترل و حفاظت فضای سبز موجود و تحت پوشش را با اجرای اقداماتی مهم در دستور کار خود قرار داده است.
وی با بیان اینکه گام‌های مهمی برای استفاده از گونه‌های گیاهی مناسب با اقلیم اصفهان در توسعه فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها انجام شده و کاشت درختان به شیوه آبیاری غرقابی و پساب با کیفیت مطلوب اجرایی می‌شود، اظهار داشت: برنامه‌ها و راهبردهای عملیاتی برای سازگاری و صرفه‌جویی در حوزه مصرف آب فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها با تلاش پرسنل و مدیران اجرایی شرکت آبفای استان اصفهان طی سال‌های اخیر صورت گرفته است.
رییس اداره فضای سبز شرکت آبفای استان اصفهان پیرامون اینکه استفاده از پساب تصفیه شده فاضلاب برای آبیاری فضاهای سبز تصفیه‌خانه‌ها به عنوان راهکاری منطقی و عملی برای حفظ ذخایر ارزشمند آبهای زیرزمینی و مقابله با مخاطرات ناشی از کاهش بارندگی و نزولات آسمانی در شهر اصفهان از اهداف و چشم‌انداز بلندمدت این شرکت است، افزود: با توجه به سازگاری پساب موجود و استاندارد با اغلب گونه‌های مختلف درختان کشت شده، فضای سبز تحت پوشش تصفیه‌خانه‌ها در ایام سخت کم‌آبی و خشکسالی با خسارت و معضلات اساسی مواجه نشده است.
مهندس عروجی با بیان اینکه توسعه درختکاری و ایجاد فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها در راستای پالایش و تلطیف هوای شهر زیبای اصفهان بسیار حایز اهمیت است، تصریح کرد: اقداماتی نظیر تغییر الگوی کاشت درختان سازگار با پساب، مدیریت توزیع و مصرف آب فضای سبز، بازچرخانی آب و تصفیه فاضلاب‌ها به منظور استفاده در آبیاری فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها از سیاست‌های اصلی شرکت آبفای استان اصفهان در تامین و حفظ منابع آبی پایدار است.
استفاده از پساب برای آبیاری فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها
در ادامه این پیوند آرشام منوچهری کارشناس ناظر اداره فضای سبز شرکت آبفای استان اصفهان نیز در خصوص اینکه از دهه‌های گذشته راهکار استفاده مصرف بهینه آب و جلوگیری از هدر رفت این مایع حیاتی مورد توجه جدی این شرکت قرار گرفته است، گفت: بر اساس برنامه عملیاتی شرکت آبفا کلیه تصفیهخانههای شرق، شمال، جنوب، شاهین‌شهر، شهرضا، بهارستان و دیگر تصفیه‌خانه‌ها از پساب تصفیه شده با کیفیت مطابق استانداردهای زیست محیطی برای آبیاری درختان موجود استفاده می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه تصفیه‌خانه فاضلاب شرق اصفهان در حال حاضر از مساحت تقریبی 5 هکتار فضای سبز برخوردار است، اظهار داشت: با طرح‌های اجرایی مدنظر این واحد طی سال‌های آینده مساحت فضای سبز آن به 30 هکتار توسعه خواهد یافت.
کارشناس ناظر اداره فضای سبز شرکت آبفای استان اصفهان درباره اینکه فضای سبز تصفیه‌خانه فاضلاب شمال اصفهان واقع در جاده حبیب‌آباد حدود 15 هکتار بوده است، افزود: مساحت فضای سبز این منطقه با 5 هکتار افزایش اکنون به 20 هکتار رسیده که در صورت آماده‌سازی قسمت‌های انتهای ضلع شمالی تصفیه‌خانه قابلیت توسعه و رشد مساحت مدنظر فراهم خواهد شد.
وی تصفیه‌خانه جنوب اصفهان در میدان قوچانی را قدیمی‌ترین فاضلاب در سطح کشور برشمرد و تصریح کرد: مساحت فضای سبز این تصفیه‌خانه 14 هکتار بوده که طی سال گذشته فقط با یک هکتار افزایش مساحت آن به 15 هکتار ارتقا یافته که با توجه به هزینه‌های قابل ملاحظه برای آماده‌سازی قسمت‌های ضلع جنوبی تصفیه‌خانه امکان کشت و توسعه درختکاری غیرممکن به نظر می‌رسد.
به گفته مهندس منوچهری تصفیه‌خانه سپاهان شهر در جاده کمربندی سپاهان با 2 هکتار فضای سبز به دلیل محدودیت‌های فضای موجود قابل توسعه نمی‌باشد و همچنین فضای سبز تصفیه‌خانه شاهین‌شهر از 16 هکتار به 19 هکتار افزایش یافته و تکمیل شده است.
وی معتقد است؛ تصفیه‌خانه فاضلاب شهر بهارستان در جاده قلع شور حدود 50 هکتار فضای سبز دارد که توسعه 2 هکتار دیگر در دستور کار شرکت آبفای استان اصفهان قرار گرفته است و همچنین تصفیه‌خانه فاضلاب فولادشهر با عرصه فضای سبز حدود 3 هکتار با اجرای پروژه‌های جدید به سقف 18 هکتار فضای سبز در سال گذشته ارتقا یافته است.
کارشناس ناظر اداره فضای سبز شرکت آبفای استان اصفهان درباره اینکه گام‌های مهمی برای استفاده از گونه‌های گیاهی مناسب با اقلیم اصفهان در فضای سبز تصفیهخانههای اصفهان انجام شده است، افزود: در این مناطق عمدتا براساس جمعیت درختان کاج، توت زینتی کاکوزا، سرو نقره‌ای، زیتون میراکل، اکالیپتوس، سرو بادبزنی، زبان گنجشکی، سرو خزنده و سرو شیرازی است که بیشترین سازگاری با پساب موجود را درخت زیتون و کاکوزا دارد.
با عنایت به اینکه طی دهه‌های اخیر در کشور ما با افزايش مصارف بی‌رویه آب و به‌تبع آن روند رو به رشد تولید فاضلاب و توجه به استفاده غيراصولی در وضـع موجـود ايجاب می‌کند، برای جلوگيری از گسترش مشكلات محيط زيستی و تامين بخشی از آب مورد نياز مصارف مختلف از طريـق بازچرخانی و استفاده مجدد از پساب‌ها و آبهای برگشتی اقدامات اساسی اجرایی گردد.
در نهایت مجموع اقدامات زیست محیطی شرکت آبفای استان اصفهان همه نشان دهنده آن است که این شرکت با شناخت اقلیم و مشکلات ناشی از بحران کم آبی از ابتدای راه‌اندازی تاکنون همواره مصرف بهینه آب را سرلوحه فعالیت‌های خود قرار داده است که این اقدامات نشان از فکری عمیق در راستای تحولات بنیادین به منظور تحقق اهداف کلی نظام و همین طور عملیاتی ساختن شعارهای رهبر انقلاب می‌باشد و باید گفت؛ شرکت آبفای اصفهان و کارکنان آن با عزمی راسخ و توانی خستگی ناپذیر همواره در جهت تعالی بخشیدن به آرمانهای سازمانی در تلاش بوده و همین موهبت، مواهب روز افزونی را برای شرکت و کارکنان آن به ارمغان آورده است.
