آیا گرانی در فصل هزار رنگ ادامه دارد؟

از گوشت که بگذریم به برنج میرسیم کالایی اساسی که امسال روند افزایش قیمت را داشت و هرکیسه برنج هندی که بیشترین مصرف ایرانیان هست را در شهرستانها تا «۱۸۰هزار تومان» و درکلان شهر ها«۲۰۰هزار تومان» تومان بالا برده است. با این حساب تنها (خورده نانی و سرسوزن پولی) می ماند. گرانی کالا های اساسی کارد را به استخوان رسانده و مردم بین هوا و زمین معلق مانده اند. هرشانه تخم مرغ از «۲۰هزارتومان» به «۳۸هزارتومان» رسیده و ارزان ترین خوراک ایرانی هم غیرقابل دسترس شده است. این درحالی است که تخم مرغ ۷۰ درصد نهاده های آن یعنی خوراک مرغ ازخارج کشور با ارز دولتی وارد می شود. بنظر می رسد تجربه شکست استفاده از ارز دولتی برای کاهش قیمت گوشت همچنان به کار سیاستگذاران نیامده است. خب قیمت تخم مرغ باید به گونه ای تعیین شود که نه مردم آسیب ببینید و نه مرغ داران.

دراین زمان باید یادی کنیم از (کشتار جوجه ها) حرکتی غیر حرفه ای و کارشناسی و شتاب زده که هم باعث گرانی مرغ و تخم مرغ شد. این کشتار دلخراش که با له کردن و خاک کردن جوجه های طلایی زبان بسته یک نوع جنایت محسوب می شود پوست از سر سرپرستان خانواده برای تامیین سفره زندگی کنده و هم اره به ریشه مرغ داران غیرحرفه ای کشیده است. طبق قیمت های اینروزها که پلکانی بالا میروند باید ازحالا بفکر قیمت گوشت و تخم جوجه هایی باشیم که طی چهل پنج روز بالغ می شوند. آیا مرغ و تخم گران بهایش طی این چهل پنج روز گران ترمیشود؟؟ باید دست به دعا و منتظر ماند!!

شهریور امسال لبنیات تقریبا ۷ درصد گران شد. اول مهر ماه، درحالی‌که زمان زیادی از افزایش قیمت شیرخام و لبنیات نمی‌گذشت، کارگروه تنظیم بازار، اعلام کرد که قیمت جدید مرغ و شیرخام با توجه به افزایش قیمت کنجاله سویا دوباره تعیین و ابلاغ می‌شود. تا لحظه تنظیم این گزارش، قیمت جدیدی برای لبنیات اعلام نشده است اما به‌نظر می‌رسد پاییز امسال افزایش قیمت این قسم از کالاهای اساسی را برای همه ایران به همراه داشته باشد. شاید باید شیرهای نایلونی و پاکتی رانیز همانند شیرهای شیشه ای با در زرورقی به نوستالژی پیوند بزنیم! شاید هم باید دعا کنیم که بجای کاشت هر درخت یک گاو پرورش دهیم که هم از شیر و هم از گوشت آن مصرف کنیم. گوشت قرمز در آستانه پاییز کاهش قیمت را تجربه کرده است. افزایش عرضه در پاییز عموما کاهش قیمت گوشت قرمز در این فصل را رقم می‌زند. قیمت گوشت که زمانی در سال به کیلویی 195هزار تومان هم رسیده بود در مهرماه امسال با نرخ مصوب 110هزار تومان معامله می‌شود. علی اصغر ملکی، رییس اتحادیه گوشت گوسفندی بر این باور است که نمی‌توان قیمت گوشت را پیش‌بینی کرد. پاییز امسال می تواند برای قیمت های کالاهای نامبرده بسیار تایین کننده باشد. مردم آمریکا با استرس بفکر انتخابات پاییزی هستند و مردم ما بفکر قیمت های پاییزی. البته تنها گوشت، مرغ، تخم مرغ و لبنیات و غلات گران نشده است بلکه قیمت ماکارانی، سویا، نان، میوه و صیفی جات نیز از غافله گرانی عقب نمانده و درحال رقابت با کالاهای اساسی هستند. گویا سفره ایرانی کوچک و کوچک تر می شود. مردم که از خرید خودرو و رفتن به سفر با گرانی بنزین و خودروها گذشتند اما بازار خودرو در فصل برگ ریزان پاییز به کجا میرسد؟ قیمت‌ها در بازار خودرو همچنان بالا می‌رود، این در حالیست که از ابتدای سال تاکنون ایران خودرو و سایپا محصولات خود را دو بار گران کردنده اند، در این رابطه اعلام شده، براساس توافقات بعمل آمده میان شورای رقابت و ستاد تنظیم بازار قرار بر این شد تا قیمت خودرو هر سه ماه یک بار براساس نرخ تورم بخشی که توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود تغییر پیدا کند.

در حال حاضر خودروسازان و قطعه سازان معتقد هستند، قیمت خودرو واقعی نیست و جا برای افزایش بیشتر وجود دارد، این در حالی است که از آن طرف مردم و کارشناسان نیز تاکید می‌کنند، با توجه به کیفیت پایین و عدم تنوع محصولات، به طور مثال پراید با قیمت‌های فعلی به هیچ عنوان ارزش خرید ندارد. از طرفی دیگر با خروج پراید از خط تولید، تیبا، کوییک و ساینا جایگزین محصولات خانواده پراید شدند؛ خودروهایی که بسیار بالاتر از پراید در بازار قیمت دارند. خودرو های نامبرده را هیچ کدام از مسوولین و مدیران خودرو ساز بصورت شخصی استفاده نمی کنند! که این امر نشان از بی کیفیتی و بی اعتمادی نسبت به ایمنی خودرو ها دارد. خب مدیری که خودرو فرانسوی یا آلمانی سوار می شود چگونه می تواند شعار «جهش تولید» و «حمایت از کالای ایرانی» را تحقق ببخشد؟!؟

حسن دلاور، کارشناس صنعت خودرودر خصوص بدعهدی خودروسازان در قراردادهای فروش و مطالبات معوق قطعه سازان، گفت: عدم تحویل به موقع خودرو به مصرف کننده واقعی و معوق شدن مطالبات قطعه سازان باعث ایجاد مشکلات و نارضایتی این دو گروه شده است. مصرف کننده واقعی که پول پس انداز خود را برای پیش فروش خودرو اختصاص داده بود به دلیل تاخیر در تحویل و نوسانات نرخ دلار با کاهش ارزش سرمایه‌های خود روبرو شد و همچنین افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو‌ها در زمان تکمیل وجه نیز فشار اقتصادی بیشتری بر مشتریان ایجاد کرد.

او ادامه داد: یکی مشکلات اصلی قطعه‌سازان عدم وصول مطالبات از شرکت های خودروساز است و عدم پرداخت به موقع مطالبات از طرف این شرکت های در شرایط افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش ریال باعث شده است که قطعه‌سازان جهت تامین مواد اولیه و اجرای تعهدات خود ناتوان شوند. از طرفی خودروسازان هم با توجه به قوانین و قراردادها، موظف به حفظ ارزش پول مشتریان و قطعه سازان نیستند و افزایش قیمت و عدم پرداخت مطالبات را ریشه در شرایط حاکم بر اقتصاد و نوسانات ارز می‌دانند. راستی اگر ارز نبود گرانی های محصولات داخلی را گردن چه کسی می انداختیم؟!

موضوع تامین نیاز مراکز تولیدی با توجه به گرانی دلار و مشکلات واردات مواد اولیه رفع شود و اینکه هر روز مردم و توزیع کنندگان مواد غذایی و کالا‌های ضروری با نرخ جدیدی مواجه شوند زیبنده دولت و مردم نیست.

جای ستاد تنظیم بازار خالی است!

سر شکن شدن نوسان افزایش نرخ دلار و افزایش های ثانویه ای چون حقوق کارگران، مالیات و حمل و نقل بر سفره مردمی که با اندک اضافه حقوقی که هنوز به دستشان هم نرسیده ایجاد توازن بین عرضه و تقاضا هر چند در علم اقتصاد موضوعی بسیار مهم و قابل توجه است اما این روزها گرانی ها تئوری ها و فرضیه های جدیدی را به نمایش گذاشته اند که گویی در هیچ جای علم اقتصاد بدان اشاره ای نشده است.

توزیع فراوان اما در دستان دلالان و ویژه خواران موضوع نانوشته ای است که علم اقتصاد از درک آن بخصوص با ارز دولتی و به قیمت ارز آزاد عاجز است! شواهد نشان می دهد هر چند میزان توزیع در بازارها به اندازه نیاز مصرف کنندگان است اما رد پای دست های پشت پرده و دلالانی که در بی تفاوتی یا فقدان نظارت دولت آتش به جان اقتصاد کشور انداخته اند مانعی بزرگ در قدرت خرید مردم و توان خرید محصولات مورد نظرشان شده است. اقتصاددانان افزایش حمایت های معیشتی را راه عبور از بسیاری از معضلات و بحران های اجتماعی عنوان کرده اند که در مقطع زمانی پیش رو بتواند پاسخگوی بخش کوچکی از نیازهای تغذیه ای مردم به شمار رود. بی تردید عدم توجه به تامین معیشت مردم منجر به تبعات جدی اجتماعی و حتی فرهنگی بر جامعه خواهد شد از این رو رویکرد دولت در افزایش کمک های حمایتی از خانواده های آسیب پذیر بسیار جدی و الزامی است. کمک های مردم به یکدیگر درست است که فرهنگی زیبا و ماندگاری است اما دولت؛ با تنظیم بازار و با نظارت دقیق بر قیمت ها نسبت به کیفیت محصولات و البته استفاده از اقتصاد دان های خبره باتجربه درکنار نیروی تحصیل کرده جوان و بریدن دست دلالان میتواند اوضاع این آشفته بازار را سامان دهد.

به امید نابودی فقر و پیشرفت های روزافزون اقتصادی سرزمین عزیزمان ایران