فراوانی آب در هر منطقه‌ای می‌تواند شاخصی برای عمران، آبادانی و توسعه یافتگی در آن باشد، اما طی چند سال گذشته با افزایش جمعیت نه تنها به منابع آبی استان اصفهان افزوده نشده بلکه به دلیل عدم جاری بودن رودخانه در بستر زاینده‌رود بسیاری از چاه‌های متفرقه از مدار بهره‌برداری خارج شدند و آبدهی چاه‌های فلمن که یکی از منابع اصلی تامین آب در استان به حساب می‌آمدند از ۵/۳ مترمکعب در ثانیه به ۳۰۰ لیتر در ثانیه کاهش یافته است.
از آنجا که صرفه‌جویی در مصرف آب مساله مهمی است و آینده ما را تضمین می‌کند، فعالان صنعت شرکت آبفای استان اصفهان طی دهه‌های گذشته برای زیستن با کم‌آبی و تامین پایدار آب شرب شهروندان راهکارهای صرفه‌جویی و بهره‌وری بهینه آب در بخش خانگی و غیرخانگی را در دستور کار قرار دادند، سرانه مصرف آب شرب در سال 1389 برای هر نفر در شبانه‌روز 186 لیتر بر ثانیه بوده که تا سال 1399 به ۱۵۰ لیتر بر ثانیه برای هر نفر کاهش یافته است.
هم اکنون ۲۲ درصد از آب شرب استان اصفهان در بخش غیرخانگی مصرف می‌شود بنابراین دستگاه‌ها، نهادها و شرکت‌های دولتی و خصوصی باید در مصرف آب صرفه‌جویی لازم را به کار ببرند. چراکه در حال حاضر برخی از سازمان‌ها و دستگاه‌ها جزء پرمصرف‌ترین مشترکان به شمار می‌آیند و باید در شرایط کم آبی مصرف بهینه آب را در بخش خود نهادینه کنند و در صرفه‌جویی آب در فصل تابستان هم پیش قدم باشند.
در این مسیر اهمیت مساله صرفه‌جویی و هدایت آحاد جامعه به اصلاح رفتارهای غلط خود در نحوه و مدیریت بهینه مصرف آب گویای این واقعیت است که مدیران شرکت آبفای استان اصفهان با راهکارهای اساسی اصلاح شبکه‌ها، نشت‌گیری و مدیریت بهینه توزیع آب به گونه‌ای عمل کردند که با وجود اضافه شدن میانگین هر ساله 20 تا 25 هزار مشترکین به آبفای استان و تحت پوشش بیش از ۴ میلیون نفر، امروزه میزان پرت شبکه‌های اصفهان کمترین هدر رفت را در کشور دارد و پرتی آب از ۳۴ درصد به ۱۶ درصد در سال ۹۹ رسیده است.
مطابق با سنوات گذشته شرکت آبفای استان اصفهان با توجه به رویکرد ارایه خدمات به مردم در شهرها و روستاها، حفظ ارزش آب، ارتقا دانش سازمانی، خدمات نوین و پایدار توانسته با اجرای طرح‌های بهینه نظارت دقیق و سختگیرانه بر مصرف آب در کاربری‌های مختلف با مدیریت مصرف این کمبودها را تا حدودی جبران کند اما تحقق بهره‌وری حداکثری و حفاظت کمی و کیفی از منابع آب در وهله اول نیاز به اشاعه فرهنگ مصرف بهینه از این مایه حیات دارد.
بر این اساس در کنار اقداماتی نظیر تغییر الگوی کاشت، مدیریت توزیع و مصرف آب، بازچرخانی آب و تصفیه فاضلاب‌های شهری به منظور استفاده متعارف و غیرمتعارف با مناسب‌سازی پارامترهای فیزیکی و شیمیایی؛ طرح پایش‌های دوره‌ای محسوس و نامحسوس انشعابات آب با هدف نظارت بر انطباق مصرف آب با کاربری‌های مختلف تعیین شده و استفاده متناسب از ظرفیت مشخص، با قدرت در شرکت آبفای استان اصفهان در حال اجرا است.
در همین راستا میثم اعلایی مدیر دفتر خدمات مشترکین آبفای استان اصفهان با اشاره به نظارت دقیق و سختگیرانه بر مصرف آب در کاربری‌های گوناگون، گفت: اجرای طرح پیمایش انشعابات آب مطابق با کاربری‌های واگذار شده به منظور صیانت از حقوق شهروندان اجرا می‌شود و باید مشترکین، آب شبکه توزیع را فقط مطابق با کاربری مجاز مصرف کنند چراکه در غیر این صورت براساس ضوابط و اختیارات قانونی موجود، با متخلفان برخورد می‌گردد.
وی با تاکید بر اینکه مصرف آب در هر نوع کاربری به غیر از کاربری تعریف شده در قرارداد واگذاری انشعاب آب ممنوع است، اظهار داشت: نه تنها استفاده از آب شرب برای مواردی همچون ساخت و ساز، غیرمجاز است، بلکه نمی‌توان از آب کاربری‌های خانگی برای مصارف غیرخانگی نظیر اماکن تجاری نیز استفاده کرد و انجام این کار خلاف قانون است.
مدیر دفتر خدمات مشترکین آبفای استان اصفهان پیرامون سیاست سختگیرانه شرکت آب و فاضلاب استان برای واگذاری انشعاب به اماکن غیرمسکونی مانند باغ، کارواش، استخر و کاربری‌هایی از این دست اشاره کرد و افزود: اکنون که به دلیل وقوع خشکسالی‌های مستمر، با بحران کم‌آبی در استان مواجه هستیم، مدیریت مصارف آب شرب و بهداشت در استان از اهمیت بسزایی برخوردار است و طی سال‌ها واگذاری آب به مصارف غیرمسکونی مشروط به اخذ تاییدیه در کارگروه تخصیص آب شرکت است.
به گفته وی در مواردی که واگذاری انشعاب به کاربری‌های غیرخانگی انجام شود، ظرفیت تخصیص یافته فقط در حد تامین آب شرب و بهداشت کارکنان آن مجموعه خواهد بود و شرکت آب و فاضلاب تعهدی در خصوص تامین آب در مصارف غیر از شرب و بهداشت ندارد و چنانچه بالاتر از میزان تعیین مصرف کنند تعرفه آنها توسط قانون‌گذار مشمول نرخ‌های آب آزاد می‌شود و دیگر رنج مصرفی برای آنها در قالب تعرفه کاربری قرار نمی‌گیرند.
اعلایی درباره اینکه با شرایط بارندگی‌ها طی سال‌های اخیر در استان اصفهان نه تنها وضعیت منابع زیرسطحی و جاری تامین آب شرب مناسب نیست و به‌تبع آن تولید آب هم تحت‌تاثیر قرار گرفته است، بیان کرد: در این موقعیت افزایش سالیانه حداقل 20 تا 25 هزار انشعاب به مشترکین آبفای استان نیاز به منابع آبی است اما با اندکی صرفه‌جویی و مدیریت مصرف بهینه آب می‌توان شرایط را پشت‌سر گذاشت.
مدیر خدمات مشترکین آبفای استان اصفهان معتقد است؛ در سال گذشته همه‌گیری و شیوع ویروس کووید ۱۹ و الزام به رعایت بیشتر نکات بهداشتی از جمله شستشوی مکرر دست‌ها باعث شد تا متوسط مصرف آب استان پس از حدود یک دهه که شیب نزولی داشت، با افزایش مواجه شود و همچنین گرمای زود هنگام دمای هوا مزید بر علت سیر صعودی مصارف منابع آبی طی سال جاری است.
به گفته وی از آنجا که مسوولیت اجتماعی، مجموعه وظایف و تعهداتی است که سازمانی باید در جهت حفظ و مراقبت از آنها و کمک به جامعه‌ای که در آن فعالیت می‌کند، انجام دهد، شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در راستای حمایت از حقوق مصرف‌کننده، برقراری عدالت اجتماعی و همچنین مدیریت مصرف، اقدام به پیاده‌سازی "طرح ملی آب امید" کرده که در این طرح مشترکین خانگی کم‌مصرف از مزایای معافیت در پرداخت صورتحساب آب‌بها بهره‌مند می‌گردند.
اعلایی پیرامون اینکه طرح ملی آب امید از ابتدای دی سال 1399 در دستور کار قرار گرفت و سکونتگاه‌های خالی از سکنه و بدون مصرف، باغ ویلا، اقامتگاه‌های غیردایم، انشعاب‌های غیرمجاز شناسایی شدند و مشمول طرح نمی‌شوند، گفت: براساس این طرح مشترکین به چهار دسته کم‌مصرف، خوش مصرف، پر و بد مصرف تقسیم می‌شوند.
به گفته وی الگوی مصرف، مقدار آب تعیین شده استانی است، که طبق ماده(1) قانون توسعه بهینه‌سازی آب شرب شهری و روستایی در کشور برآورد می‌گردد که طی سال جاری در استان اصفهان 14مترمکعب مشخص گردیده، بدین ترتیب مشترک کم مصرف به آن دسته از مشترکین خانگی اطلاق می‌شود که مصرف آنان، با لحاظ زمان و مکان مصرف (مصوبه هیات وزیران) معادل یک سوم الگوی مصرف استانی باشد که در استان اصفهان تا 5 متر مکعب است که براساس طرح ملی ابتکاری "آب امید"، به مشترکان خانگی کم‌مصرف، تخفیف صد درصدی آب‌بها تعلق می‌گیرد.
همچنین مشترک خوش مصرف مشترکینی هستند که متوسط مصرف ماهانه آنان بیش از یک سوم الگوی مصرف و کمتر از حد الگوی مصرف استان باشند و در استان اصفهان بین 5 تا 14 متر مکعب است و مشترکین پرمصرف متوسط مصرف ماهانه آنها بیش از الگو و کمتر یا مساوی دو برابر الگوی مصرف است، که دراستان اصفهان بین 14 تا 28 مترمکعب است. همچنین مشترک بد مصرف آن دسته از مشترک خانگی آب هستند که متوسط مصرف ماهانه آنها بیش از دو برابر الگوی مصرف باشد و بیش از 28 مترمکعب آب طی یک ماه مصرف می‌کنند.
مدیر خدمات مشترکین آبفای استان اصفهان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مشترکین از چه راه‌هایی از میزان مصرف آب‌بها طی یک دوره مطلع می‌شوند، اظهار داشت: یکی از راه‌های اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی مشترکین، رسم نمودار مصرف در لینک صورتحساب و سامانه‌ها، نمایش پیمانه در سامانه‌های شرکت و درج در متن پیامک صورتحساب است. به عنوان مثال با درج نام‌خانوادگی به مشترک پیامک می‌شود که میانگین مصرف دوره جاری شما 9متر مکعب در ماه است، ضمن تشکر بابت رعایت الگوی مصرف، در صورت کاهش میانگین 4 مترمکعب در ماه از مزایای طرح ملی "آب امید" بهره‌مند می‌شوید.
وی نهادینه کردن رابطه متقابل شرکت – مشترک برای تحقق برنامه‌های مدیریت مصرف، کاهش حداقل 10 درصد از مجموع آب مصرفی مشترکین پرمصرف و بدمصرف، استفاده موثر از دانش، تفکر و فناوری برای تحقق برنامه‌ها، اهداف مدیریت، تقویت اعتماد متقابل مشترکین و شرکت با تمرکز بر پایبندی به برنامه و تعهدات را از مهمترین اهداف اجرای این طرح دانست.
در پایان اینکه بحران کمبود آب از آن دسته مشکلاتی محسوب می‌شود که استان اصفهان هر ساله با نزدیک شدن به روزهای گرم تابستان و کاهش بارندگی‌ها در کشور تجربه می‌کند. اما پایداری خدمات در بخش‌های مختلف خانگی و غیرخانگی جز وظایف ذاتی و لاینفک شرکت آبفای استان اصفهان است که در قالب خدمات اولیه، ثانویه با استفاده از اقدامات و فعالیت‌های فن‌آورانه و نوآورانه نسبت به تسهیل دسترسی و ارتقای کیفیت در تمامی شرایط طی دهه‌های اخیر در حال اجراست.
